Mormoni

Mormoni – członkowie Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (ang. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints – w krajach anglojęzycznych przyjął się skrót LDS) lub wyznań od niego pochodzących.

Nazwa

Nazwa „mormoni” nie jest ich oficjalną nazwą, lecz jedynie nazwą potoczną, która pochodzi od Mormona, proroka-kronikarza, który według wyznawców streścił obszerne zapisy ludów zamieszkujących w dawnych czasach kontynenty amerykańskie. Księga Mormona została wg mormonów drogą objawienia przetłumaczona przez uważanego przez nich za proroka Josepha Smitha, Jr. Miał on doznać objawienia, w którym poinstruowano go o odrzuceniu przez Boga wszystkich ówczesnych Kościołów. Księga Mormona ukazała się drukiem w roku 1830.
 

Nauki i praktyki

Jak sugeruje nazwa Kościoła, mormoni określają się jako chrześcijanie. Ich nauki i praktyki oparte są na objawieniach danych przez Boga prorokom, zarówno starożytnym (których zapiski stanowią Stary i Nowy Testament, czyli Biblię, oraz Księgę Mormona – Jeszcze Jedno Świadectwo o Jezusie Chrystusie), jak i współczesnym (część objawień współczesnych zawartych jest w księdze Nauki i Przymierza stanowiącej część ich kanonu). Tak jak starożytni chrześcijanie oraz prorocy Starego Testamentu, mormoni wierzą, że Bóg porozumiewa się z ludźmi poprzez żyjących proroków. Mormoni odrzucają powszechnie uznawany w świecie niektórych chrześcijan dogmat, który zakłada, że po powstaniu Biblii Bóg zaprzestał powoływania proroków. Twierdzą, że objawienia, a także inne cuda opisywane w starożytnych pismach świętych są na ziemi obecne wtedy, kiedy żyją ludzie, którzy pokładają swoją wiarę w Bogu, a więc także i dzisiaj.
Tak jak wielu innych chrześcijan, mormoni twierdzą, że zbawienie człowieka przychodzi dzięki łasce Boga; uzależnione jest od wiary, oraz przestrzegania zasad i norm, które Bóg objawił przez proroków (najczęściej w formie przykazań). Mormoni nie dzielą przyszłego świata (po sądzie ostatecznym) na niebo (raj) i piekło. Uważają, że pojęcie "niebo" zawiera różne stopnie chwały. Każdy człowiek podejmując w swoim codziennym życiu wybory między dobrem a złem podejmuje decyzję, w którym stopniu chwały żyć będzie w wieczności. Bóg, który według nauk Biblii, oraz Księgi Mormona ma wgląd w ludzkie serca, w dniu sądu ostatecznego, czyli w momencie kiedy każdy człowiek będzie przydzielony do odpowiedniego królestwa chwały – weźmie pod uwagę nie tylko konsekwentność człowieka w przestrzeganiu boskich praw, ale także jego poziom wiedzy i zrozumienia różnicy między dobrem a złem (według mormonów oni sami będą osądzani w najbardziej surowy sposób, ponieważ w ciągu tego życia mieli dostęp do wielu objawień, nieznanych tak reszcie świata jak im samym). Chociaż ukierunkowaniem duchownym mormonów jest ciągły postęp w wierze, czyli życie w coraz większej harmonii z wolą Boga, podkreślają oni, że Bóg jest istotą nie tylko sprawiedliwą, ale przede wszystkim łaskawą i gotową do przebaczenia (pod warunkiem szczerego odpokutowania, czyli żalu za popełniony grzech i nie popełniania wyznanego zła nigdy więcej).
Jedną z najbardziej kontrowersyjnych nauk Kościoła mormońskiego jest doktryna o dosłownym pokrewieństwie człowieka z Bogiem. Chociaż takie pojęcia jak "dzieci Boga", czy "syn", albo "córka Boga" nie są czymś obcym w innych kościołach chrześcijańskich, mormoni rozumieją je bardziej dosłownie. Uważają, że dusza ludzka składa się ze śmiertelnego ciała, oraz nieśmiertelnego ducha. Ciało człowiek dziedziczy po ziemskich rodzicach, ale Ojcem ducha jest Bóg (także nazywany "Ojcem w Niebie"). Ponieważ wszyscy ludzie według mormonów są w sensie dosłownym synami i córkami Boga, ich potencjał jest także nieograniczony. Ta doktryna uwidacznia się także w szacunku mormonów do wszystkich ludzi niezależnie od ich pochodzenia, wyznania, czy nawet poziomu prawości (w kulturze mormońskiej ludzie postępujący wbrew boskim prawom są często określani jako dzieci Boga, które nie wiedzą, że są dziećmi Boga). Mormoni uważają, że osobiste szczęście człowieka (jak również życie w życiu przyszłym) w dużym stopniu zależy od jego zrozumienia własnego duchowego pochodzenia. Według nich człowiek nie rozpoczyna swojego istnienia w momencie poczęcia lub narodzin, ale każdy człowiek żyje przed urodzeniem w stanie preegzystencji, tj. jako duch w Niebie razem z Ojcem i innymi duchami. Przyszedłszy na ten świat, ludzie przechodzą różne życiowe doświadczenia (odrzucając zło i wybierając dobro). Ich celem jest powrót do najwyższej chwały w niebie, czyli do Królestwa Celestialnego, w którym żyje Bóg Ojciec oraz Jezus Chrystus.
Jednym z najważniejszych warunków otrzymania chwały Celestialnej jest małżeństwo na wieczność. Mormoni poślubiają swoich małżonków w specjalnie budowanych do tych celów świątyniach. Wierzą, że ten związek między mężem a żoną (oraz przyszłymi dziećmi) będzie trwał nie tylko do śmierci jednego ze współmałżonków, ale jeżeli oboje dochowają wierności (sobie nawzajem, oraz Bogu i jego przykazaniom) to ich małżeństwo i rodzina będą trwały przez całą wieczność. Mormoni kładą duży nacisk na szczęście rodzinne. Mają też zazwyczaj wielodzietne rodziny.
Mormoni uznają chrzest wyłącznie osób, które ukończyły ósmy rok życia, dopuszczając również możliwość chrztu pośmiertnego. W takim przypadku któryś z krewnych lub innych członków Kościoła, przyjmuje chrzest „w imieniu” zmarłego. Chrzest taki ma dla osoby zmarłej jednak wyłącznie znaczenie potencjalne i nie jest automatycznym zaliczeniem ani do mormonów, ani do zbawionych.
Kościół głosi możliwość zbawienia wszystkich ochrzczonych, niezależnie od tego, czy należeli kiedykolwiek do ich wspólnoty. Aby pomóc w zbawieniu, gromadzone są kopie wszelkich zapisów i rejestrów o urodzeniach i śmierci mieszkańców całej Ziemi. Gromadzone dane są wykorzystywane przez członków Kościoła przy dokonywaniu obrzędów za zmarłych, które muszą być dokonane za konkretne osoby. Zgromadzone dane archiwalne są udostępniane jednak nie tylko członkom wspólnoty, lecz wszystkim osobom zainteresowanym badaniami genealogicznymi.
Aby ten zamysł zrealizować, emisariusze mormonów podróżują po całym świecie i na podstawie umów z archiwami państwowymi i archiwami innych kościołów kopiują rejestry urodzeń i zgonów oraz inne dokumenty przydatne przy badaniach genealogicznych (spisy ludności, rejestry podatkowe itp.).
Od 1890 członkowie Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, nie praktykują wielożeństwa. Ślubują sobie małżeństwo na wieczność, choć ostateczną decyzję co do czasu trwania ich związku pozostawiają Bogu. Doniesienia na temat występującego w niektórych rejonach USA wielożeństwa dotyczą członków innych wspólnot religijnych, niekiedy odwołujących się do tradycji mormońskiej.
Do lat 70. XX w. funkcjonował zakaz kapłaństwa czarnoskórych (jako „synów” Kaina), choć od zawsze opowiadali się za zniesieniem niewolnictwa. Przysporzyło im to wrogów wśród zwolenników niewolnictwa (którzy uważali ówcześnie, że „duchowi synowie” Kaina powinni zawsze być niewolnikami).
Wszystkich mormonów obowiązuje zakaz picia alkoholu, kawy, herbaty, używania tytoniu i innych szkodliwych substancji (zobacz Słowo Mądrości).
Nie wierzą w Trójcę Św., lecz w trzy samodzielne osoby Boskie – Boga Ojca, Jezusa Chrystusa i w Ducha Świętego (zob. tryteizm) oraz zgromadzenie 10 plemion Izraela i utworzenie Nowego Syjonu na kontynencie amerykańskim. Uznają również, że ludzie jako Dzieci Boże, dzięki zadośćuczynieniu Chrystusa mogą stać się jak Bóg – osobami nieskazitelnymi i doskonałymi. Przywiązują wagę do starannego wychowania i wykształcenia swoich dzieci realizując przesłanie swojego drugiego prezydenta Brighama Younga, że człowiek przez całe życie powinien kształcić się, zdobywać wiedzę oraz pogłębiać i umacniać swoją wiarę.
Wpływ masonerii na mormonów
Istnieje pogląd, że Joseph Smith, który krótko należał do nieregularnej loży w stanie Illinois, czerpał inspirację z obrządków masonerii. Także kilku kolejnych prezydentów Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich było wolnomularzami. Mormoni często zaprzeczają wpływom masońskim tłumacząc zbieżność w niektórych ceremoniach ich wspólnym pochodzeniem od kultu sprawowanego w Świątyni Jerozolimskiej. Sama nazwa mormoni miałaby być zniekształconym słowem masoni.
 

Głoszenie religii

Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich kładzie wielki nacisk na sprawę działalności misyjnej. Kiedy mężczyźni kończą 19 lat, są zachęceni do podjęcia służby na misji; kobiety natomiast mogą podjąć służbę po ukończeniu 21 lat. Starsze małżeństwa mogą zdecydować się służyć jako para. Służba mężczyzn trwa przez okres dwóch lat, natomiast kobiety oraz starsze małżeństwa służą przez 18 miesięcy. Aby zostać misjonarzem, osoba musi żyć zgodnie z zasadami Kościoła, co obejmuje przestrzeganie Słowa Mądrości i prawa czystości moralnej. Misjonarze finansują misje z własnych funduszy, zaś przywódcy Kościoła decydują, dokąd wolontariusze mają się udać. Większość misji polega na głoszeniu prawd wiary, jednak niektórzy misjonarze powoływani są do uczestnictwa w akcjach humanitarnych lub do pracy w charakterze przewodnika w miejscach ważnych dla kościelnej historii. Starsze małżeństwa powoływane są zwykle do służby w biurach kościelnych albo odwiedzania nieaktywnych członków.
Obecnie Kościół ma ok. 53 000 misjonarzy w większości krajów świata. W Polsce jest ich ok. 100; działają oni w Warszawie, Łodzi, Krakowie, Poznaniu, Lublinie, Białymstoku, Wrocławiu, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Zabrzu, Sosnowcu, Szczecinie i Kielcach (4 członków 14.10.2008 r.).
Cechą charakterystyczną podczas spotkań z misjonarzami mormońskimi jest ich dawanie własnego świadectwa[1] o przekonaniu prawdziwości objawienia jakie miał Joseph Smith i że Księga Mormona jest Słowem Bożym.

fragmenty z Wikipedii